TCK Maddeleri (Ceza Sorumluluğun Esasları)
Türk Ceza Kanunu (TCK) Maddeleri, Türkiye’de suçları ve cezaları düzenleyen temel kanundur. 29 Eylül 2004 tarihinde kabul edilen TCK, 1 Haziran 2005 tarihinde yürürlüğe girmiştir.
TCK, 4 kitaptan oluşmaktadır. Birinci kitapta genel hükümler, ikinci kitapta özel hükümler, üçüncü kitapta cezaya ilişkin hükümler, dördüncü kitapta ise çeşitli hükümler düzenlenmiştir.
TCK’nın genel hükümlerinde suç, ceza, ceza sorumluluğu, kusur, ceza zamanaşımı, suç ve cezaların şahsiliği, cezaların ertelenmesi, infaz, genel af ve kişisel af gibi konular ele alınmıştır.
TCK’nın özel hükümlerinde ise, suçların sınıflandırılmasına göre, kasten öldürme, yaralama, hırsızlık, dolandırıcılık, cinsel saldırı, uyuşturucu madde suçları, terör suçları gibi suçlar düzenlenmiştir.
TCK, suçların önlenmesi ve suç işlenmesinin cezalandırılmasının yanı sıra, suç mağdurlarının korunması ve haklarının iadesi açısından da önemli bir yere sahiptir.
TCK’nın bazı maddeleri, özellikle son yıllardaki gelişmelere paralel olarak güncellenmesi ihtiyacı duyulmaktadır. Örneğin, dijital suçlar, cinsel saldırı ve istismar suçları, terör suçları gibi konulardaki düzenlemelerin daha güncel ve etkin hale getirilmesi gerekmektedir.
TCK’nın güncellenmesi, toplumun ihtiyaçlarına daha iyi cevap vermesini ve suçların önlenmesi ve cezalandırılmasında daha etkin bir rol oynamasını sağlayacaktır.
Genel olarak, TCK, demokratik bir hukuk devleti için gerekli olan temel bir kanun niteliğindedir. TCK’nın etkin bir şekilde uygulanması, toplumun güvenliğinin ve huzurunun korunmasında önemli bir rol oynamaktadır.
TCK Maddeleri (Kodlar ve Açıklamaları)
TCK 108 Cebir Suçu Nedir?
Türk Ceza Kanunu’nun 108. maddesi, cebir suçunu düzenlemektedir. Maddeye göre, bir şeyi yapması veya yapmaması ya da kendisinin yapmasına müsaade etmesi için bir kişiye karşı cebir kullanılması halinde, kasten yaralama suçundan verilecek ceza üçte birinden yarısına kadar artırılarak hükmolunur.
Maddenin gerekçesinde, cebir suçunun, kasten yaralama suçunun nitelikli bir halidir. Cebir suçu, bir kişinin başka bir kişiyi, bir şeyi yapması veya yapmaması ya da kendisinin yapmasına müsaade etmesi için, fiziksel güç kullanarak veya tehdit ederek zorlamasıdır. Cebir suçu, kişinin özgürlük alanını ihlal eden ve kişinin iradesini zorlayan bir suçtur.
Maddenin uygulama alanı, cebir suçunun unsurlarını taşıyan tüm durumları kapsamaktadır. Cebir suçunun unsurları şu şekildedir:
- Failin bir kişiye karşı cebir kullanması
- Cebrin, bir şeyi yapması veya yapmaması ya da kendisinin yapmasına müsaade etmesi için kullanılması
- Cebrin, mağdurun üzerinde etkisi olması
Cebir suçunun cezası, kasten yaralama suçundan verilecek cezanın üçte birinden yarısına kadar artırılarak hükmolunur. Kasten yaralama suçunun cezası ise, kasten yaralama suçunun derecesine göre, kasten yaralama suçunun cezası, 6 aydan 5 yıla kadar hapis veya adli para cezasıdır. Bu nedenle, cebir suçunun cezası, 1 yıl 6 aydan 8 yıla kadar hapis veya adli para cezasıdır.
Cebir suçu, failin bir kişiye karşı cebir kullanması suretiyle, mağdurun iradesini zorlaması ve mağdurun özgürlük alanını ihlal etmesi nedeniyle, önemli bir suçtur. Cebir suçunun cezası, failin eyleminin ağırlığı ve mağdura verdiği zarara göre belirlenir.
TCK 51. Madde (Hapis Cezasının Ertelenmesi ) Nedir?
TCK 51. madde, hapis cezasının ertelenmesini düzenleyen bir maddedir. Maddede, iki yıl veya daha az süreyle hapis cezasına mahkum edilen kişilerin, bazı şartların varlığı halinde, cezalarının ertelenebileceği düzenlenmiştir.
TCK 51. maddenin alt maddeleri bulunmamaktadır. Madde tek bir maddeden oluşmaktadır. Ancak, maddenin gerekçesinde, erteleme kararının verilmesinde dikkat edilmesi gereken hususlara yer verilmiştir.
TCK 51. maddenin gerekçesine göre, erteleme kararının verilmesinde, aşağıdaki hususlar dikkate alınmalıdır:
- Suçun işleniş biçimi ve özellikleri
- Failin geçmişi ve sosyal durumu
- Suçun mağduru üzerindeki etkisi
TCK 51. maddenin uygulama alanı, iki yıl veya daha az süreyle hapis cezasına mahkum edilen kişileri kapsamaktadır. Ancak, fiili işlediği sırada onsekiz yaşını doldurmamış veya altmışbeş yaşını bitirmiş olan kişiler bakımından, bu süre üç yıldır.
TCK 51. maddenin uygulanmasında, aşağıdaki şartlar aranır:
- Failin, daha önce kasıtlı bir suçtan dolayı üç aydan fazla hapis cezasına mahkum edilmemiş olması
- Failin, suçu işledikten sonra yargılama sürecinde gösterdiği pişmanlık dolayısıyla tekrar suç işlemeyeceği konusunda mahkemede bir kanaatin oluşması
TCK 51. madde uyarınca, cezası ertelenen sanık hakkında bir ila üç yıl arasında bir denetim süresi belirlenmesi zorunludur. Denetim süresi içinde, sanık, mahkemenin belirlediği yükümlülükleri yerine getirmek zorundadır.
Denetim süresi iyi halli geçirildiği takdirde, hükümlünün cezası infaz edilmiş sayılır.
TCK 81. Madde (Kasten Öldürme) Nedir?
Türk Ceza Kanunu’nun 81. maddesi, kasten öldürme suçunu düzenlemektedir. Maddeye göre, bir insanı kasten öldüren kişi, müebbet hapis cezası ile cezalandırılır.
Kasten öldürme suçu, kişinin yaşam hakkına karşı işlenen bir suçtur. Bu suç, bir kişinin, başka bir kişiyi, kasten ve bilerek öldürmesidir. Kasten öldürme suçunun unsurları şu şekildedir:
- Failin, mağdurun ölmesini istemesi
- Failin, mağdurun ölümünü gerçekleştirmek için harekete geçmesi
- Failin eyleminin, mağdurun ölümüne neden olması
Kasten öldürme suçu, müebbet hapis cezası ile cezalandırılan bir suçtur. Ancak, suçun nitelikli hallerinde, faile ağırlaştırılmış müebbet hapis cezası da verilebilir.
Kasten öldürme suçunun nitelikli halleri şunlardır:
- Suçun planlayarak, mukavemetin etkisiyle veya çocuğa karşı işlenmesi
- Suçun canavarca hisle veya eziyet çektirerek işlenmesi
- Suçun silahla işlenmesi
- Suçun üstsoy veya altsoy, eş veya kardeşe karşı işlenmesi
- Suçun bir kamu görevlisi tarafından görevi nedeniyle işlenmesi
Kasten öldürme suçu, Türk Ceza Kanunu’nda düzenlenmiş en ağır suçlardan biridir diyebiliriz. Bu suçun işlenmesi, toplumun güvenliği ve huzuru açısından ciddi bir tehdit oluşturmaktadır.
TCK 103. Madde (Çocuğa Cinsel Saldırı) Nedir?
Türk Ceza Kanunu’nun 103. maddesi, çocukların cinsel istismarı suçunu düzenlemektedir. Maddeye göre, çocuğu cinsel yönden istismar eden kişi, sekiz yıldan on beş yıla kadar hapis cezası ile cezalandırılır.
Çocukların cinsel istismarı suçu, çocukların cinsel dokunulmazlığına karşı işlenen bir suçtur. Bu suç, bir kişinin, on beş yaşını doldurmamış bir çocuğu, cinsel yönden istismar etmesidir. Çocukların cinsel istismarı suçunun unsurları şu şekildedir:
- Failin, mağdurun on beş yaşını doldurmamış olması
- Failin, mağduru cinsel yönden istismar etmesi
Çocukların cinsel istismarı suçu, sekiz yıldan on beş yıla kadar hapis cezası ile cezalandırılan bir suçtur. Ancak, suçun nitelikli hallerinde, faile daha ağır cezalar da verilebilir.
Çocukların cinsel istismarı suçunun nitelikli halleri şunlardır:
- Suçun cebir, tehdit veya hile ile işlenmesi
- Suçun vücuda organ veya sair bir cisim sokulması suretiyle gerçekleştirilmesi
- Suçun mağdurun on iki yaşını tamamlamamış olması
- Suçun birden fazla kişi tarafından birlikte işlenmesi
- Suçun kamu görevlisi tarafından görevi sırasında işlenmesi
- Suçun mağdurun yerine getirdiği kamu görevi nedeniyle işlenmesi
- Suçun kişinin dini, siyasi veya felsefi inancı nedeniyle işlenmesi
- Suçun kişinin mensubu olduğu ırk, etnik köken, cinsiyet, cinsel yönelim, engellilik, dil, din, mezhep veya ailevi köken nedeniyle işlenmesi
Çocukların cinsel istismarı suçu, Türk Ceza Kanunu’nda düzenlenmiş en ağır suçlardan biridir. Bu suçun işlenmesi, toplumun güvenliği ve huzuru açısından ciddi bir tehdit oluşturmaktadır
Diğer Ceza Sorumluluğunun Esasları
-Madde 20 Ceza Sorumluluğunun Şahsiliği
–Madde 21 Kast
–Madde 22 Taksir
–Madde 23 Netice Sebebiyle Ağırlaşmış Suç
Ceza Sorumluluğunu Kaldıran veya Azaltan Nedenler
–Madde 24 Kanunun hükmü ve amirin emir
-Madde 25 Meşru savunma ve zorunluluk hali
–Madde 26 Hakkın kullanılması ve zorunluluk hali
-Madde 27 Sınırın Aşılması
–Madde 28 Cebir ve şiddet, korkutma ve tehdit
-Madde 29 Haksız tahrik
–Madde 30 Hata
–Madde 31 Yaş küçüklüğü
-Madde 32 Akıl hastalığı
-Madde 33 Sağır ve dilsizlik
–Madde 34 Geçici nedenler, alkol veya uyuşturucu madde etkisinde olma
Suça Teşebbüs
-Madde 35 Suça teşebbüs
-Madde 36 Gönüllü vazgeçme
Suça İştirak
–Madde 37 Faillik
-Madde 38 Azmettirme
-Madde 39 Yardım etme
-Madde 40 Bağlılık kuralı
-Madde 41 İştirak halinde işlenen suçlarda gönüllü vazgeçme
Suçların İçtimaı
-Madde 42 Bileşik Suç
-Madde 43 Zincirleme suç
-Madde 44 Fikri içtima
YAPTIRIMLAR
Cezalar
-Madde 45 Cezalar
-Madde 47 Ağırlaştırılmış müebbet hapis cezası
-Madde 48 Müebbet hapis cezası
-Madde 49 Süreli hapis cezası
–Madde 50 Kısa süreli hapis cezasına seçenek yaptırımlar
-Madde 51 Hapis cezasının ertelenmesi
–Madde 52 Adlî para cezası
Güvenlik Tedbirleri
-Madde 53 Belli hakları kullanmaktan yoksun bırakılma
–Madde 54 Eşya müsaderesi
–Madde 55 Kazanç müsaderesiMadde 56 Çocuklara özgü güvenlik tedbirleri
–Madde 57 Akıl hastalarına özgü güvenlik tedbirleri
–Madde 58 Suçta tekerrür ve özel tehlikeli suçlular
–Madde 59 Sınır dışı edilme
-Madde 60 Tüzel kişiler hakkında güvenlik tedbirleri
Cezanın Belirlenmesi ve Bireyselleştirilmesi
–Madde 61 Cezanın belirlenmesi
-Madde 62 Takdiri indirim nedenleri
-Madde 63 Mahsup
Dava ve Cezanın Düşürülmesi
-Madde 64 Sanığın veya hükümlünün ölümü
-Madde 65 Af
-Madde 66 Dava zamanaşımı
-Madde 67 Dava zamanaşımı süresinin durması veya kesilmesi
–Madde 68 Ceza zamanaşımı
-Madde 69 Ceza zamanaşımı ve hak yoksunlukları
–Madde 70 Müsaderede zamanaşımı
-Madde 71 Ceza zamanaşımının kesilmesi
-Madde 72 Zamanaşımının hesabı ve uygulanması
-Madde 73 Soruşturulması ve kovuşturulması şikayete bağlı suçlar
–Madde 74 Dava veya cezanın düşmesinin etkisi
-Madde 75 Ön ödeme
KİŞİLERE KARŞI SUÇLAR
Hayata Karşı Suçlar
-Madde 81 Kasten öldürme
-Madde 82 Nitelikli haller
-Madde 83 Kasten öldürmenin ihmali davranışla işlenmesi
-Madde 84 İntihara yönlendirme
–Madde 85 Taksirle öldürme
Vücut Dokunulmazlığına Karşı Suçlar
-Madde 86 Kasten yaralama
–Madde 87 Neticesi sebebiyle ağırlaşmış yaralama
–Madde 88 Kasten yaralamanın ihmali davranışla işlenmesi
–Madde 89 Taksirle yaralama
–Madde 90 İnsan üzerinde deney
-Madde 91 Organ veya doku ticareti
–Madde 92 Zorunluluk hali
-Madde 93 Etkin pişmanlık
İşkence ve Eziyet
-Madde 94 İşkence
-Madde 95 Neticesi sebebiyle ağırlaşmış işkence
–Madde 96 Eziyet
Cinsel Dokunulmazlığa Karşı Suçlar
–Madde 102 Cinsel saldırı
-Madde 103 Çocukların cinsel istismarı
-Madde 104 Reşit olmayanla cinsel ilişki
-Madde 105 Cinsel taciz
Hürriyete Karşı Suçlar
-Madde 106 Tehdit
-Madde 107 Şantaj
-Madde 108 Cebir
-Madde 109 Kişiyi hürriyetinden yoksun kılma
-Madde 110 Etkin pişmanlık
-Madde 111 Tüzel kişiler hakkında güvenlik tedbiri uygulanması
–Madde 112 Eğitim ve öğretim hakkının engellenmesi
-Madde 113 Kamu hizmetlerinden yararlanma hakkının engellenmesi
–Madde 114 Siyasi hakların kullanılmasının engellenmesi
–Madde 115 İnanç, düşünce ve kanaat hürriyetinin kullanılmasını engelleme
-Madde 116 Konut dokunulmazlığının ihlali
–Madde 117 İş ve çalışma hürriyetinin ihlali
–Madde 118 Sendikal hakların kullanılmasının engellenmesi
–Madde 119 Ortak hüküm
–Madde 120 Haksız arama
-Madde 121 Dilekçe hakkının kullanılmasının engellenmesi
-Madde 122 Nefret ve ayırımcılık
–Madde 123 Kişilerin huzur ve sükununu bozma
-Madde 124 Haberleşmenin engellenmesi
Özel Hayata ve Hayatın Gizli Alanına Karşı Suçlar
–Madde 132 Haberleşmenin gizliliğini ihlal
–Madde 133 Kişiler arasındaki konuşmaların dinlenmesi ve kayda alınması
-Madde 134 Özel hayatın gizliliğini ihlal
-Madde 135 Kişisel verilerin kaydedilmesi
-Madde 136 Verileri hukuka aykırı olarak verme veya ele geçirme
-Madde 137 Nitelikli haller
-Madde 138 Verileri yok etmeme
-Madde 139 Şikayet
-Madde 140 Tüzel kişiler hakkında güvenlik tedbiri uygulanması
Malvarlığına Karşı Suçlar
-Madde 141 Hırsızlık
-Madde 142 Nitelikli hırsızlık
-Madde 143 Suçun gece vakti işlenmesi
-Madde 144 Daha az cezayı gerektiren haller
-Madde 145 Malın değerinin az olması
–Madde 146 Kullanma hırsızlığı
–Madde 147 Zorunluluk hâli
–Madde 148 Yağma
–Madde 149 Nitelikli yağma
–Madde 150 Daha az cezayı gerektiren hâl
–Madde 151 Mala zarar verme
–Madde 153 İbadethanelere ve mezarlıklara zarar verme
– Madde 154 Hakkı olmayan yere tecavüz
–Madde 155 Güveni kötüye kullanma
–Madde 156 Bedelsiz senedi kullanma
–Madde 157 Dolandırıcılık
–Madde 158 Nitelikli dolandırıcılık
–Madde 159 Daha az cezayı gerektiren hal
–Madde 160 Kaybolmuş veya hata sonucu ele geçmiş eşya üzerinde tasarruf
-Madde 161 Hileli iflâs
-Madde 162 Taksirli iflas
–Madde 163 Karşılıksız yararlanma
-Madde 164 Şirket veya kooperatifler hakkında yanlış bilgi
-Madde 165 Suç eşyasının satın alınması veya kabul edilmesi
-Madde 166 Bilgi vermeme
–Madde 167 Şahsi cezasızlık sebebi veya cezada indirim yapılmasını gerektiren şahsi sebep
–Madde 168 Etkin pişmanlık
–Madde 169 Tüzel kişiler hakkında güvenlik tedbiri uygulanması
Kamunun Sağlığına Karşı Suçlar
–Madde 185 Zehirli madde katma
–Madde 186 Bozulmuş veya değiştirilmiş gıda veya ilaçların ticareti
-Madde 187 Kişilerin hayatını ve sağlığını tehlikeye sokacak biçimde ilaç yapma veya satma
-Madde 188 Uyuşturucu veya uyarıcı madde imal ve ticareti
-Madde 189 Tüzel kişiler hakkında güvenlik tedbiri uygulanması
–Madde 190 Uyuşturucu veya uyarıcı madde kullanılmasını kolaylaştırma
–Madde 191 Kullanmak için uyuşturucu veya uyarıcı madde satın almak, kabul etmek veya bulundurmak ya da uyuşturucu veya uyarıcı madde kullanmak
–Madde 192 Etkin pişmanlık
–Madde 193 Zehirli madde imal ve ticareti
-Madde 194 Sağlık için tehlikeli madde temini
–Madde 195 Bulaşıcı hastalıklara ilişkin tedbirlere aykırı davranma
–Madde 196 Usulsüz ölü gömülmesi
Kamu Güvenine Karşı Suçlar
–Madde 197 Parada sahtecilik
–Madde 198 Paraya eşit sayılan değerler
-Madde 199 Kıymetli damgada sahtecilik
–Madde 200 Para ve kıymetli damgaları yapmaya yarayan araçlar
-Madde 201 Etkin pişmanlık
-Madde 202 Mühürde sahtecilik
–Madde 203 Mühür bozma
–Madde 204 Resmi belgede sahtecilik
–Madde 205 Resmî belgeyi bozmak, yok etmek veya gizlemek
-Madde 206 Resmi belgenin düzenlenmesinde yalan beyan
-Madde 207 Özel belgede sahtecilik
-Madde 208 Özel belgeyi bozmak, yok etmek veya gizlemek
–Madde 209 Açığa imzanın kötüye kullanılması
-Madde 210 Resmi belge hükmünde belgeler
-Madde 211 Daha az cezayı gerektiren hal
–Madde 212 İçtima
Genel Ahlaka Karşı Suçlar
-Madde 225 Hayasızca hareketler
–Madde 226 Müstehcenlik
–Madde 227 Fuhuş
–Madde 228 Kumar oynanması için yer ve imkan sağlama
-Madde 229 Dilencilik
Aile Düzenine Karşı Suçlar
-Madde 230 Birden çok evlilik, hileli evlenme, dinsel tören
–Madde 231 Çocuğun soybağını değiştirme
-Madde 232 Kötü muamele
–Madde 233 Aile hukukundan kaynaklanan yükümlülüğün ihlali
–Madde 234 Çocuğun kaçırılması ve alıkonulması
Ekonomi, Sanayi ve Ticarete İlişkin Suçlar
-Madde 235 İhaleye fesat karıştırma
–Madde 236 Edimin ifasına fesat karıştırma
–Madde 237 Fiyatları etkileme
-Madde 238 Kamuya gerekli şeylerin yokluğuna neden olma
-Madde 239 Ticarî sır, bankacılık sırrı veya müşteri sırrı niteliğindeki bilgi veya belgelerin açıklanması
-Madde 240 Mal veya hizmet satımından kaçınma
–Madde 241 Tefecilik
–Madde 242 Tüzel kişiler hakkında güvenlik tedbiri uygulanması